Toekomstverkenning vrijwilligerswerk

Vaststellingen in Nederland

Joep De Hart werkte mee aan het vijfde en laatste deel van de serie Civil society en vrijwilligerswerk: "Vrijwilligerswerk in meervoud". Op basis van deze publicatie gaf hij een interessante uiteenzetting. Enkele Nederlandse vaststellingen:

• vergeleken met andere landen zijn in Nederland veel mensen bereid geld en tijd te geven aan maatschappelijke organisaties
• een kwart van de bevolking verricht minstens één uur per week vrijwilligerswerk. In vrijwel alle onderzoeken is het percentage vrijwilligers opvallend stabiel.
• de sportsector telt in Nederland heel wat vrijwilligers. 10% van de bevolking doet wel eens vrijwilligerswerk voor een sportvereniging.
• een betrekkelijk kleine groep onder de vrijwilligers (16%) blijkt verantwoordelijk voor bijna de helft van het aantal vrijwilligersuren.
• de afgelopen dertig jaar heeft vrijwilligerswerk zich steeds verder verplaatst naar latere levensfasen
• de maatschappelijke inzet verschilt tussen groepen: kerkgangers, hoger opgeleiden en oudere Nederlanders geven meer geld aan goede doelen, zijn vaker lid van maatschappelijke organisaties of zijn als vrijwilliger actief
• Nederlanders van Turkse en Marokkaanse afkomst zijn aanzienlijk minder vaak vrijwilliger dan autochtonen. Surinamers en Antillianen nemen een tussenpositie in.
• de helft van de huishoudens voelt zich betrokken bij wat er in de buurt gebeurt. Vrijwilligers zijn over de hele linie actiever in hun woonomgeving.

En bij ons?

Griet Verschelden (Hogeschool Gent, Departement Sociaal Agogisch Werk) stelde in haar bijdrage onder meer de selectiviteit van het vrijwilligerswerk in vraag. Door de huidige maatschappelijke ontwikkelingen en de definitie van vrijwilligerswerk, worden de maatschappelijke breuklijnen via het vrijwilligerswerk bestendigd.

Maxime Loose (HIVA, KULeuven) van zijn kant, liet op basis van een aantal (deel)onderzoeken (zie ook vorige berichtgeving) een vrij optimistisch beeld zien van het vrijwilligerswerk in Vlaanderen. Vlamingen doen nog steeds in grote getale aan vrijwilligerswerk maar de praktijk verandert: mensen maken bijvoorbeeld meer en meer keuzes vanuit hun persoonlijke interesses. De traditionele (verzuilde) verenigingen hebben het bijvoorbeeld moeilijker, sportverenigingen daarentegen groeien. Ook Maxime Loose legt hierbij de relatie met de dualisering van de samenleving.