Cultuurforum: blik vooruit, voeten op de grond

De ideeën: blik vooruit

De voorbij maanden bogen een aantal ateliers van experten zich over thema’s uit de beleidsnota Cultuur van minister Schauvliege (zie ook vorige berichtgeving). Maandag 7 juni presenteerden ze tijdens het Cultuurforum in Gent de resultaten van hun werk. Een 500-tal professionals uit de cultuurwereld kwam luisteren en meepraten.

Cultuurminister Schauvliege zag als rode draad in de gesprekken vooral de vraag van de sectoren naar meer samenwerking en overleg. Zowel onderling als in samenwerking met media, onderwijs en economie. Duurzaamheid, diversiteit en participatie zitten volgens de minister niet meer in de marge, maar behoren tot de kern van cultuur.

Uit de vooropgestelde ‘doorbraken’ of doelstellingen van het Cultuurforum 2020 wordt geen ranglijst gemaakt. Ze worden alle dertig integraal overgeheveld naar het toekomstplan Vlaanderen in Actie (VIA). Schauvliege wil er meetbare acties aan koppelen, die een jaarlijkse update krijgen. Toch wordt het nog een hele klus om uit de rist van uiteenlopende ideeën, doorbraken en acties een coherent beleid te puren.

130 experten, 500 deelnemers aan het forum is niet niks. Maar het lijkt nog te vroeg om van echte gedragen teksten te spreken. Dat zal pas zo zijn als elke (deel)sector zich ten gronde heeft kunnen uitspreken. De FOV maakt hier werk van. De komende weken werken we met onze leden een standpunt uit over de visieteksten van het Cultuurforum.

De middelen: voeten op de grond

Het Cultuurforum kon, ondanks de blik op 2020, natuurlijk niet om de huidige budgettaire situatie heen. De kunstensector uitte bij monde van Josse De Pauw zijn ongenoegen over de blokkering van de projectsubsidies. Minister Schauvliege reageerde.

De minister hekelde het feit dat de sectoren zelf geen besparingsvoorstellen gedaan hebben. “Sommigen plaatsten een vraagteken bij de toegepaste lineaire besparing. Ik heb [alle steunpunten en belangenbehartigers] gevraagd mij naar de toekomst voorstellen te doen voor alternatieve besparingsvormen. Behalve van de sector Amateurkunsten heb ik geen enkel voorstel ontvangen.” De FOV is wél op de vraag ingegaan, maar opteerde bewust voor een lineaire besparing voor alle werksoorten.

Verder verzekerde de minister dat de Vlaamse regering evenveel bespaart op cultuur als op andere sectoren: “[...] ik verzeker u, cultuur levert evenveel – niet meer en niet minder - in dan andere domeinen.” Er is overigens niet meteen beterschap in zicht. De cultuursector moet volgens Schauvliege meer op zoek naar alternatieve bronnen van inkomsten.

De minister herhaalde ook haar voornemen om tegen het einde van de legislatuur 10% van de middelen te voorzien voor projectsubsidies. Maar voorlopig heeft ze naar eigen zeggen weinig beleidsmarge. “Ik heb bewust vroeger aangegane engagementen nageleefd omdat ik rechtszekerheid wou garanderen. Rechtszekerheid is één van de pijlers van duurzaam beleid.”

Tijdens een persconferentie gaf Schauvliege haar kijk op de structurele subsidies: “Ze zijn uitgesmeerd en versnipperd over een te groot aantal spelers. Groeien is daardoor haast onmogelijk” Bij een volgende ronde, voor de subsidies vanaf 2013, wil de minister drastische keuzes maken. “Ik heb geen illusies dat er consensus over zal zijn. Maar keuzes zijn nodig om het cultuurbeleid kansen te geven.” (bron: De Standaard)

Nog opmerkelijk

• Minister Schauvliege had oog voor het sociaal-cultureel volwassenenwerk. “Cultuur is leren, maar niet alleen formeel leren. Informeel leren we minstens evenveel of meer. Het sociaal-cultureel werk met zijn verenigingen, bewegingen, volkshogescholen en instellingen spelen hierin eveneens een belangrijke rol.”

• De minister wil ook de samenstelling van beoordelingscommissies herzien. Ze wil meer verscheidenheid om een “te grote incrowd-factor van de commissies te voorkomen”.

• Het participatiebeleid moet volgens minister Schauvliege meer geïntegreerd en minder projectmatig zijn. Bestaande initiatieven moeten versterkt worden. Bottom-up dus, in plaats van top-down.

• De minister herhaalde haar vraag naar meer harde data over de sectoren. “De statistische gegevens, de economische en maatschappelijke effecten van structurele ondersteuning, de opvolging van de verschillende projecten, de omvang van de sociaal-culturele sector, het bereik van kunstenhuizen… er bestaat zo goed als geen structurele informatie over.”

• Schauvliege wil tot slot met de federale overheid werken aan een minder stringent auteursrecht.