Opleidingscheques onder vuur

SERV-advies

In juni verscheen het advies van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) ‘krijtlijnen voor de hervorming van het stelsel van de opleidingscheques’. Het advies is richtinggevend en "gebeurt in volle bewustzijn van de budgettaire situatie", aldus de SERV.

De beleidsnota Werk van minister Muyters formuleerde in dit verband reeds eerder twee pistes :

1. de opleidingscheques meer inzetten in functie van de arbeidsmarkt
2. de participatie van kansengroepen verhogen

Deze twee pistes werden ook opgenomen in het Werkgelegenheidsakkoord (2009) van de Vlaamse Regering en de sociale partners. In het SERV-advies wordt dit alles verder uitgewerkt en geconcretiseerd.

De SERV deelt de opleidingen waarvoor cheques gebruikt kunnen worden op in vier categorieën:

1. Opleidingen die niet langer ondersteund worden:
   opleidingen die noch de arbeidsmarktpositie ondersteunen, noch passen in het kader van levenslang en levensbreed leren
2. Algemene taalopleidingen:
   taalopleidingen die niet gericht zijn op gespecialiseerde functiespecifieke competenties
3. Opleidingen in functie van levensbreed leren:
   de meerderheid van de opleidingen hebben geen onmiddellijk aantoonbare arbeidsmarktrelevantie
4. Arbeidsmarktrelevante opleidingen:
   opleidingen met een duidelijke arbeidsmarktrelevantie

Onze sector situeert zich voornamelijk in categorie 3. De SERV is van mening dat de categorieën 2 en 3 “minder dan op heden” ondersteund moeten worden vanuit het beleidsdomein Werk.

De SERV is vragende partij voor de mede-financiering van de ’opleidingen levensbreed leren’ vanuit andere beleidsdomeinen. De SERV stuurde hiervoor een brief naar de verschillende betrokken ministers, inclusief Minister-President Kris Peeters. De SERV verwacht nog voor het zomerreces een antwoord van minister Peeters en een initiatief van de Vlaamse Regering.

Het minste wat je kan zeggen, is dat dit dossier zich plots in een stroomversnelling bevindt.

Nefast voor het sociaal-cultureel volwassenenwerk

Een hervorming kan nefaste gevolgen hebben voor het sociaal-cultureel volwassenenwerk. Meer specifiek voor de sociaal-culturele vormingsinstellingen en vormingplus-centra. Deze organisaties (nog geen 40) zijn erkende ontvangers van opleidingscheques. De FOV is - in deze besparingstijden - bezorgd over de co-financiering vanuit andere beleidsdomeinen, of straffer, over het wegvallen/verminderen van de financiering van dit systeem voor onze sector.

Een mogelijke afbouw van de financiering ondermijnt het sociaal-cultureel volwassenenwerk. Dit is bovendien in tegenspraak met Pact 2020 (Vlaanderen in Actie) dat competenties, ook deze die verworven worden in de vrijetijdssfeer, hoog inschat en de relevantie ervan voor de arbeidsmarkt erkent.

Kleine knip, grote gevolgen

De opleidingscheques ’leiden’ heel wat mensen ’toe’ naar de sociaal-culturele sector. De cheques zijn dus een belangrijke en stabiele bron van inkomsten voor de organisaties.

Uit een parlementaire vraag van Chris Janssens (Vlaams Belang) (24 februari 2010) aan minister Muyters blijkt dat in 2009 (van 1 januari tot 30 september) de erkende centra samen 115.007 opleidingscheques hebben geïnd. Het sociaal-cultureel volwassenenwerk vertegenwoordigt hier hoe dan ook een beperkt aandeel in.

Een relatief kleine knip in de financiering heeft dus grote gevolgen voor de sector.

Aandacht voor meerwaarde sociaal-cultureel werk

De FOV pleit ervoor om bij de hervorming van het systeem niet enkel de besparingslogica te hanteren, maar ook voldoende aandacht te hebben voor de meerwaarde die het sociaal-cultureel volwassenenwerk te bieden heeft in àlle levenssferen (dus ook de arbeidsmarkt).