Muyters snoeit fors in opleidingscheques

Besparingen

Tijdens zijn laatste bijeenkomst voor het zomerreces, besliste de Vlaamse Regering op voorstel van minister van werk Philippe Muyters (N-VA) om het mes te zetten in het systeem van opleidingscheques voor werknemers (zie eerdere berichtgeving). Vanaf 1 augustus kunnen deze cheques nog enkel gebruikt worden voor beroepsopleidingen die erkend zijn binnen het stelsel van het Betaald Educatief Verlof.

De voornaamste reden voor deze maatregel is ingegeven door besparingen. Het is een feit dat het systeem van de opleidingscheques steeds succesvoller werd. Bij de invoering ervan was er een kostprijs van ca 4,4 miljoen euro, terwijl de inschattingen voor dit jaar op 20 miljoen lagen. In de regel betaalt de overheid de helft terug van de opleidingen waarvan de verstrekkers een erkenning hebben.

Om als opleidingsverstrekker erkend te kunnen worden binnen het systeem van de opleidingscheques, moesten de meeste instellingen een kwaliteitsscreening door een auditbureau ondergaan. Vanaf 2004 werden de gesubsidieerde sociaal-culturele vormingsinstellingen en Vormingpluscentra echter automatisch erkend binnen dit systeem, naast bijvoorbeeld de Syntra, het volwassenenonderwijs en de VDAB –die het systeem beheert- zelf. Uit een laatste enquête die de FOV hierover in 2007 organiseerde bij zijn leden, bleek dat zij voor ongeveer 650.000 euro aan cheques inden. Hoewel het aandeel binnen het hele opleidingscheques-budget amper 5 procent was, betekent dit voor onze sector zelf toch een zeer belangrijk bedrag. Slechts een beperkt aantal sociaal-culturele opleidingen is vandaag erkend binnen het stelstel van het Betaald Educatief Verlof.

Een lerende samenleving?

Minister Muyters argumenteert dat het altijd de bedoeling was dat het gebruik van de cheques ervoor moest zorgen dat mensen hun positie op de arbeidsmarkt konden verbeteren. Nu zou 60 procent van de cheques worden gebruikt voor het volgen van opleidingen uit een persoonlijke interesse. Hiermee negeert hij het belang van laagdrempelige vormingsinitiatieven als toeleiding naar een collectieve attitude van levenslang en levensbreed leren. Bovendien is het in tijden waarin overal sprake is van het belang van “competenties” en “talent”, niet mogelijk om een relevante opdeling te maken tussen arbeidsmarktgericht en niet-arbeidsmarktgericht.

Deze beslissing doet ernstige vragen stellen bij een verdere uitvoering van doelstelling 11 van VIA 2020, het Vlaanderen in Actie – plan van de Vlaamse regering. Hierin lezen we: “Een lerende samenleving in 2020 erkent competenties, waar en hoe ze ook verworven zijn”. Het Pact van Vilvoorde (2003) streefde naar het deelnemen van 10 procent van de 25-65-jarigen aan Permanente Vorming. Vlaanderen haalde bij de recentste meting 7,6 procent. Iedereen erkent dan ook dat er een tandje moet worden bij gestoken. Op 3 maart van dit jaar startte de Europese Commissie de Europa 2020 Strategie, waarin we lezen: “Op nationaal niveau moeten de lidstaten ervoor zorgen dat de competenties die nodig zijn voor verdere studie en de arbeidsmarkt worden verworven en erkend binnen het algemeen, beroeps- , hoger- en volwassenenonderwijs, met inbegrip van niet-formeel en informeel leren”.

Deze besparingsoperatie kan bezwaarlijk elders worden gecatalogeerd dan onder “onbehoorlijk bestuur”. Organisaties hebben, vanaf het moment van de beslissing, immers nog exact een week de tijd om zich te oriënteren op deze nieuwe situatie, die ingaat op 1 augustus. De vraag is bovendien wat mensen, die vandaag al cheques hebben om aan niet-meer-erkende vorming deel te nemen, ermee moeten doen.