Investeren in planlastvermindering?

Wanneer investeren gemeenten?

Het antwoord is deze maand te lezen in Lokaal, het maandelijkse magazine van de Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten: "Financiële en politieke determinanten bepalen de investeringen van gemeenten. Bij de financiële variabelen is het effect van subsidies opvallend. Bij de politieke variabelen lijkt vooral de electorale cyclus van belang te zijn. Besturen met meer dan twee partijen in het college investeren fundamenteel meer. Tenslotte zijn politici ook gevoelig voor investeringen in buurgemeenten en investeren ze meer of minder naarmate hun buurgemeenten dat doen." Het artikel in Lokaal gaat over investeringen in vast kapitaal.

Het ontwerpdecreet planlastvermindering

Dat gemeentebesturen zich momenteel laten leiden door subsidies en stimulansen bij het kiezen voor een investering is evident. De overheid geeft richting aan haar beleid en de gemeenten hebben zo meer financiële middelen voor het realiseren van hun doel. We vragen ons af of subsidie-stimulansen ook hetzelfde effect hebben op een in baksteen minder zichtbaar beleidsdomein.

Het decreet Lokaal cultuurbeleid is een mooi voorbeeld. Gemeenten kunnen instappen in het decreet als ze voldoen aan enkele voorwaarden. Daarna schrijven ze in samenspraak met de bevolking een meerjarenplan. Daarin geven ze aan op welke manier en om welke reden ze het cultuurbeleid de volgende jaren een bepaalde vorm zullen geven. De financiële determinanten voor een investering in cultuur lijken op deze manier alvast te stoelen op een onderbouwde visie. Het opmaken van de plannen en de aanvullende subsidies gaven aan cultuur in de meeste gemeenten een enorme boost.

Het Vlaams voorontwerpdecreet over planlastvermindering voor lokale besturen probeert alvast het effect van Vlaamse meerjarensubsidies drastisch aan banden te leggen. Vanaf 2012 verdwijnen immers alle sectorale gemeentelijke plannen (zoals het cultuurbeleidsplan) van het toneel en moeten ze plaats ruimen voor één gemeentelijk strategisch meerjarenplan. De plannen waren in het verleden vaak gekoppeld aan subsidies, dit zal in de toekomst niet meer mogelijk zijn. De Vlaamse overheid beperkt zich na 2012 tot het formuleren van beleidsprioriteiten en hieraan gekoppelde impulssubsidies.

Een FOV-standpunt is in de maak

Volgens het voorontwerp van decreet planlastvermindering leidden de Vlaamse planverplichtingen vooral tot betutteling en controledrang. Toch vrezen we dat met het verdwijnen van de plannen ook het langetermijndenken, de participatie aan het beleid en de financiële investeringen in minder bouwkundig zichtbare sectoren zouden kunnen verdwijnen. Wij werken binnen onze structuren aan een standpunt dat eind deze maand zal worden verspreid.