Wie doet mee aan DKO?

Het deeltijds kunstonderwijs (DKO) wordt hervormd (zie vorige berichtgeving). In dit kader kreeg het HIVA (K.U.Leuven) van minister van Onderwijs Smet de opdracht het financiële plaatje te onderzoeken. Drie onderzoeksvragen stonden centraal:

1. Welke elementen bepalen de kostprijs van DKO-opleidingen, zowel voor de organiserende academie als voor de deelnemende individuen?
2. Wie moet in welke mate instaan voor de betaling van de kostprijs van de DKO-opleidingen?
3. Wat zijn de mogelijkheden voor de invoering van nieuwe gedifferentieerde inschrijvingsgelden voor het DKO?

Het onderzoek gaat sterk in op de ongelijke participatie in het DKO. De krant De Standaard kaart dit probleem ook aan: "het kunstonderwijs is té duur en geen weerspiegeling van de samenleving". Leeftijd, gender, woonplaats, alsook sociale factoren zoals de samenstelling van het huishouden, het onderwijsniveau en de etnisch-culturele achtergrond beïnvloeden de kans op participatie. De beleidsaanbevelingen – als conclusie van het onderzoek - pleiten voor meer inzet voor een gelijke kansenbeleid. Het onderzoek doet zelf enkele voorstellen van prijsdifferentiatie en andere maatregelen (bijvoorbeeld incentives voor het aantrekken van moeilijker bereikbare groepen).

Bruggen bouwen naar andere sectoren

Het onderzoeksrapport beschrijft ook de verhouding met andere kunsteducatieve spelers (waaronder het sociaal-cultureel werk). Aangezien het nieuwe decreet bruggen legt met onze sector, gaat onze aandacht hier naar uit.

Dominante speler

Het DKO heeft een dominante positie op de markt. De andere kunsteducatieve aanbieders stellen zich "complementair" op: "...de academies gedragen zich in belangrijke mate onafhankelijk van de concurrenten, afnemers en eindgebruikers. Dit wordt grotendeels toegeschreven aan de sterke subsidiëring en de (daardoor) lage inschrijvingsgelden. Vandaar dat de meeste andere kunsteducatieve aanbieders, als een positie-verbeterende strategie, ook uitdrukkelijk werken aan een aanbod dat „complementair‟ is aan DKO."

De andere aanbieders leggen vooral een focus op die aspecten die zij minder associëren met een klassieke onderwijssetting (bijvoorbeeld ervaringsgericht werken, een sterke persoonlijke band tussen leerlingen en tussen lesgevers en leerlingen, geen certificaten…).

Geen prijsconcurrentie

Ook op het vlak van de prijssetting is er geen sterke concurrentie tussen de verschillende opleidingsverstrekkers op de kunsteducatieve markt: de prijs wordt niet gezet met de bedoeling DKO-leerlingen van aanbieder te doen veranderen. "In zoverre er prijsconcurrentie is, gaat het om een stabiele concurrentie (er is bv. geen prijzenoorlog) en slechts om enkele opleidingen (gespreid over de verschillende disciplines) van enkele aanbieders”.

Beperkte samenwerking

De samenwerking tussen het DKO en de andere kunsteducatieve opleiders blijkt beperkt. Dit zou te wijten zijn aan het strikte kader waarin DKO-professionals moeten programmeren en organiseren (bv. een vast curriculum, vaste uren, het gebouw …). Om die reden zouden de academies slechts bij mondjesmaat naar buiten treden (bv. met presentatie-momenten, feesten, festivals …) en zich maar beperkt engageren in bijvoorbeeld Brede School-projecten.

Minimale toe- of terugleiding

Opmerkelijk is ook dat een actieve doorverwijzing van andere aanbieders naar DKO (bv. van talentrijke deelnemers) en vice versa, slechts sporadisch gebeurt. De toe- en terugleidingseffecten zijn dan ook minimaal.