Is het vlees van het bot?

We schetsten in eerdere berichtgeving al hoe de sector de afgelopen jaren budgettair werd geslachtofferd en wat dit concreet voor de werksoorten betekent. Deze besparingen binnen het decreet komen bovendien nog eens bovenop de bredere economische en financiële context waarbinnen organisaties moeten werken.

Via een bevraging bij onze lidorganisaties wilden we de concrete impact van al deze besparingen kennen. Wat was de schade sinds de besparingsgolf van 2011 en tot welke scherpe keuzes gaf dit aanleiding? En welke maatregelen kondigen zich nu aan, naar aanleiding van de besparingen voor 2015? Hier alvast een korte, eerste blik op de resultaten.

Zo min mogelijk besparen op het aanbod

Uit de resultaten blijkt dat de organisaties er de afgelopen vier jaren alles aan deden om bij hun besparingen het aanbod, de publiekswerking en de afdelingsondersteuning zoveel mogelijk te vrijwaren. Zij gingen op de eerste plaats te rade bij zichzelf: 65 % van de lidorganisaties sneed in de (interne) organisatiekosten, zoals drukwerk, kantooruitrusting, ICT,…, maar 60 % bespaarde ook al op de personeelskosten. Een overgrote meerderheid van de organisaties (78 %) koos er de afgelopen jaren bewust voor om niet op het aanbod te besparen.

Van niet-vervanging naar ontslag

Bij de organisaties die personeelskosten moesten drukken, koos 77 procent er voor om niet meer te vervangen bij vertrek. 55 % van de organisaties voerde maatregelen in die leidden tot deeltijds werk. Bijna de helft van de organisaties (47 %) moest daarenboven de afgelopen jaren overgaan tot ontslag.

Besparing treft ook economie

Het drukken van de interne organisatiekosten heeft ook heel wat “collateral damage”: 68 % van de organisaties deed de inkomsten van grafici, drukkers,… verminderen. Bijna een derde deed minder een beroep op externe consultancy. De helft zette een knip op de beugel voor de aankoop van kantoormateriaal. Ook voor de horeca en zaalverhuur hadden de besparingen effecten: een kleine helft van de organisaties bespaarde hier bewust op. Tot slot valt op dat bij een derde van de organisaties de uitgaven voor het bijwonen van studiedagen en andere vormingsinitiatieven onder het mes gingen.

2015: verdere ontslagen en inkrimpen van aanbod

De aangekondigde besparingen voor 2015 leiden tot een nog zorgwekkender beeld. Uit een aantal indicatoren blijkt immers dat steeds meer organisaties op het bot zitten. Zelfs in die mate dat de (ongeveer) 5 % vermindering van de subsidies al onmiddellijk leidt tot een inkrimping van het personeelsbestand bij ruim de helft van de organisaties (53 %). Opvallend is ook de forse stijging van het aantal organisaties dat zich nu wel genoodzaakt ziet op hun aanbod te besparen: van 22 naar 36 %.