Beginpagina > Commissie Cultuur buigt zich over aanvullende financiering


Commissie Cultuur buigt zich over aanvullende financiering

vrijdag 25 maart 2016

Op 10 en 17 maart boog de Commissie Cultuur zich over het ‘Witboek aanvullende financiering’ dat minister Gatz eind februari lanceerde. Het Witboek licht verschillende financieringsinstrumenten door en puurt daar een aantal beleidsaanbevelingen uit. De commissieleden gingen dieper in op de concrete financieringsinstrumenten en omkaderende werkpunten die minister Gatz uit het Witboek selecteerde.

De Commissie ziet kansen, maar heeft ook bedenkingen

De meeste commissieleden die het woord namen staan positief tegenover het initiatief om ‘aanvullende financiering’ voor de cultuursector te promoten en toegankelijker te maken. Toch formuleren ze ook een aantal algemene ‘aanvullende’ bedenkingen. Zo geeft Bart Caron (Groen) aan dat er vandaag al heel wat ondernemerschap in de cultuursector aanwezig is. Sabine De Béthune (CD&V) wijst erop dat sociaal-culturele organisaties vandaag al voor 60% aan aanvullende financiering binnenhalen.

Ze vragen ook dat nieuwe financieringsinstrumenten (of het toegankelijk maken van de reeds bestaande) niet enkel grote organisaties ten goede zouden komen. Ook vzw’s moeten toegang krijgen. Deze pijnpunten vereisen nog heel wat sleutel- en onderhandelingswerk, vermits de bijhorende fiscale maatregelen tot de federale bevoegdheid behoren. Minister Gatz heeft de adviezen ter zake overgedragen aan de federale overheid.

Cultuurloket: de s(c)witch naar meer ‘ondernemen’?

Met het Cultuurloket wil de minister culturele organisaties ondersteunen bij het ontwikkelen van meer ondernemerschap en de zoektocht naar aanvullende middelen. Maar momenteel staat ook SCWITCH in de steigers, een coöperatieve met sociaal oogmerk, opgericht door o.a. FOV en Sociare, die ondersteuning inzake “zakelijk organisatiemanagement” tot doel heeft (zie ook onze vorige berichtgeving).

Tijdens de zitting uitte Caroline Bastiaens (CD&V) haar bezorgdheid over het mogelijke spanningsveld of zelfs concurrentie tussen SCWITCH en het toekomstige Cultuurloket: “De oprichting van SCWITCH en het idee van een Cultuurloket vertrekken van een gedeelde analyse, nl. dat er een gebrek is aan dienstverlening. Het is belangrijk dat we daar voldoende aandacht voor hebben. Wanneer de sector zichzelf organiseert moeten we dat ten volle ondersteunen. De kracht van die zelforganisatie is heel belangrijk. We moeten er dan als overheid ook voor zorgen dat indien we daar dingen naast zetten, het effectief om een aanvulling gaat en niet de concurrentie organiseren. Ook omdat de middelen beperkt zijn en er een economisch model aan de basis van SCWITCH ligt. Het is belangrijk dat we alle ruimte geven en niet ondergraven met door de overheid goed bedoelde initiatieven.

Sabine De Béthune voegt daar het volgende aan toe: “We hopen dat dit initiatief dat door de sector zelf, door het middenveld, gelanceerd is, op dezelfde overheidssteun kan rekenen als het Cultuurloket. Een goed initiatief vanuit het veld verdient steun. Het is niet de bedoeling dat de overheid het gras gaat wegmaaien voor de voeten van een initiatief van de sector zelf.” Minister Gatz repliceerde hierop: “Ik wil geen initiatieven die van onderuit komen en op een economisch model gebaseerd zijn in de kiem smoren met goedbedoelde overheidsinitiatieven. Als we de verbreding van het Cultuurloket gaan bekijken in al zijn facetten, moeten we meteen de gesprekken met SCWITCH meenemen en niet achteraf. Doel is een maximale complementariteit en geen concurrentie. Het zijn zaken die elkaar eerder raken dan mekaar in een negatief daglicht zetten. Ik waardeer dat er dergelijke initiatieven van onderuit groeien.

Crowdfunding: ook fiscaal aantrekkelijk voor vzw’s?

FOV formuleerde n.a.v. de voorstelling van het Witboek een aantal concrete suggesties. We schreven hier al over naar aanleiding van de lancering van het Witboek (zie vorige berichtgeving). Sabine De Béthune legde er een aantal voor aan de minister.

Hij ging hier ten dele op in: “Het element van crowdfunding zit in het fiscaal kader van mecenaat, de geefwet, e.d. meer. Als we daar een fiscale doorbraak kunnen realiseren zal dat ook crowdfunding ten goede komen. Het gaat hier om een vijfde voorstel, de catch-all. Mecenaat, sponsoring, een Belgische versie van de Geefwet in Nederland, enz… is een ruimere problematiek. De andere financieringsinstrumenten zijn meer gericht, afgebakend en dus meer financieel berekenbaar. Dit opent een breder debat. Mensen die op één of andere manier geld willen geven aan culturele of sociale doelstellingen moeten fiscaal kunnen gehonoreerd worden. Maar de vrees bij de overheid over ‘waar gaat dit ons brengen?’ is groter. Natuurlijk zullen de macro-opbrengsten voor de samenleving groter zijn maar het is een grotere stap.

Geen sociaal-culturele ‘ondernemingen’

FOV wil erover waken dat het aanwakkeren van een ondernemersspirit in de cultuursector niet tot gevolg mag hebben dat Europa sociaal-culturele organisaties bekijkt als ondernemingen (met alle gevolgen van dien). Minister Gatz: “Wat betreft de plaats van het sociaal-cultureel werk in een Europees perspectief, een Europa waar men jammer genoeg alleen maar burgers, ondernemingen en overheden kent, maar geen civil society, vind ik een groot probleem. We zullen kijken hoe wij rechtstreeks Europees en anderzijds met onze EU-parlementsleden, daar minstens de mentale ruimte in het Europees debat voor kunnen creëren. Ik geloof in de civil society die trouwens een raakpunt is tussen verenigingen en burgers, waar we niet de gelijkschakeling met ondernemingen kunnen aanvaarden. Dat wordt nog een interessante strijd de komende jaren en wellicht zelfs langer.

Het realiseren van echte kansen voor aanvullende financiering voor de cultuursector in Vlaanderen zal ook onderhandelingen op Europees en Belgisch niveau vereisen. Vanuit Brussel moet dit toch lukken!


Blijf op de hoogte: abonneer je op ons Digizine, of volg ons op Twitter.

De activiteit van de site opvolgen RSS 2.0 | Disclaimer | Overzicht van de site | Privé-site | SPIP | OWA