Beginpagina > Minister Gatz trekt penseelstreken bovenbouw Cultuur


Minister Gatz trekt penseelstreken bovenbouw Cultuur

donderdag 13 juli 2017

“We bevinden ons nog in het vagevuur”, zo begon Vlaams cultuurminister Sven Gatz op 6 juli in de Commissie Cultuur van het Vlaams Parlement zijn presentatie over de bovenbouw in het cultuurlandschap: hij wil de taakstelling en posities van steunpunten, belangenbehartigers en andere ondersteunende organisaties onder de loep nemen. Hiervoor schoof hij een aantal lijnen naar voor, die nu voer zijn voor verder gesprek en debat. Hij zal ook samen met ons het draagvlak aftoetsen bij onze lidorganisaties.

Timing verhelderd

Plots leek het allemaal zeer snel te gaan. Het kabinet van de minister voerde individuele gesprekken met de betrokken organisaties in de “bovenbouw” waarin de hertekening werd toegelicht. Organisaties en parlementsleden kregen de indruk dat de beslissingen zeer snel zouden worden genomen en uitgevoerd. Dat was toch een fout beeld, zo vond de minister. In de zomer ligt de werf stil, in september pakt hij de draad opnieuw op, na terugkoppeling vanuit de raden van bestuur van de betrokken organisaties. Midden juli wordt wel een externe begeleid(st)er aangesteld om de gesprekken in goede banen te leiden. Heel de herschikking en herdefiniëring van de bovenbouw zal vanaf de volgende zomer (en misschien ook vanaf januari 2019) op kruissnelheid zijn. De werf wordt in fasen afgewerkt.

Fase 1: administratie, Cultuurloket en muziek

Het departement CJM –de administratie voor Cultuur, Jeugd en Media- is een tijdje geleden al één entiteit geworden. Een grondige reorganisatie moet de integratie ook intern in de praktijk omzetten en is al van start gegaan. Verder hoopt de minister tegen het einde van het jaar het huidige Kunstenloket hervormd te hebben tot een breder Cultuurloket, in nauwe samenspraak met Flanders DC en de socio-culturele dienstverlener Scwitch. Tot slot overweegt hij om een nieuwe “niet-klassieke muziekentiteit” op te starten: een samenspel van een deel van het in 2015 uit een fusie ontstane steunpunt voor de kunstensector en enkele organisaties uit de amateurkunsten. Met deze operaties zou hij eind 2017 al ver genoeg willen staan.

Fase 2: grondige hertekening van de sociaal-culturele steunpunten

Het sociaal-cultureel volwassenenwerk, de amateurkunsten, de cultuurcentra, de bibliotheken etc.: deze sectoren kennen elk hun diverse vormen van ondersteuning en belangenbehartiging, historisch geëvolueerd en ingebed in de sectoren. De minister schuift nu de piste naar voor om te komen tot één steunpunt voor de combinatie van deze sectoren. Hiermee wil hij een antwoord geven op wat hij “de hybridisering” van het veld noemt en tegelijk opnieuw ruimte creëren voor de brede ondersteuning van het lokaal cultuurbeleid, die eindigde in 2015-2016 door de integratie van Locus en Bibnet in Cultuurconnect. Het steunpunt Socius zou in dit nieuwe sectoroverstijgende steunpunt een “belangrijke, misschien zelfs centrale rol” kunnen spelen, aangevuld met de steunpuntrollen van het Forum voor Amateurkunsten en de opdracht om het lokaal en regionaal cultuurbeleid te ondersteunen.

Fase 2 bis: Horizontale steunpunten

Door deze hertekening zouden er nog een drietal “verticale” steunpunten zijn: één voor de erfgoedsector, één voor de kunstensector en één voor het sociaal-cultureel werk. Een kanttekening hierbij: het zou dus kunnen dat er een apart (niet-klassieke) muzieksteunpunt komt en dat het Circuscentrum, net zoals de bovenbouw binnen het jeugdwerk, ook buiten de sociaal-culturele hertekening blijft). Daarnaast denkt minister Gatz eraan om een aantal horizontale steunpunten (voor alle sectoren) te verbreden, zoals rond cultuureducatie, digitalisering, participatie & communicatie, duurzaamheid,…).

Fase 2 tres: belangenbehartigers

De belangenbehartiging binnen het sociaal-culturele veld (VVBAD, VVC, Forum voor Amateurkunsten en FOV) wordt historisch ondersteund door de overheid. De minister is geen voorstander van een rechtstreekse financiering, maar het is ook niet de bedoeling om de historische subsidies terug te dringen.We moeten kijken hoe we dit zonder te veel papierwerk” kunnen oplossen. Met de betrokken organisaties voert hij gesprekken (of wil hij gesprekken voeren) over wat hij beschouwt als eventuele overlappingen in de rollen tussen belangenbehartigers en steunpunten.

Fase 0: Veel vragen

Aan al deze operaties gaan dus nu de vragen vooraf. Vragen die de minister zich stelt, maar ook een aantal parlementsleden, zo bleek tijdens de commissiebespreking. Zo klonk de vraag of het zwaartepunt van de ondersteuning van het lokaal en regionaal cultuurbeleid moet worden ondergebracht bij Socius, hoewel het geen concrete ervaring heeft met het lokale/regionale niveau. Wat betekent dit alles voor de sector van de amateurkunsten? En: is er voor de uitgangspunten en de hertekening voldoende draagvlak in de “onderbouw” van de sectoren: bij de organisaties zelf?

En de FOV?

De FOV is op diverse fronten betrokken gesprekspartij: als belangenbehartiger, als medeoprichter en, samen met een tiental andere sectororganisaties, aandeelhouder van Scwitch. Maar bovenal als sectorfederatie: een bundeling van krachten van ruim 130 sectororganisaties. Het is dus logisch dat wij niet “out of the blue” in naam van de sector spreken, maar pas van zodra we ons er samen met de organisaties over hebben beraden. Het gesprek overstijgt op die manier eventuele individuele belangen of strategieën van de actoren in onze bovenbouw.

Wat is goed of beter voor de sociaal-culturele organisaties inzake praktijk- en beleidsondersteuning op tal van terreinen waarmee zij dagelijkse worden geconfronteerd? Waar zijn ze tevreden over en waarover minder? Bij wie kunnen ze terecht als ze worstelen met reglementering, als ze de interne strategie willen bijstellen, als ze willen samenwerken met andere organisaties, als ze hun beleidsplannen maken, als ze geïnspireerd willen worden? In het begin van het jaar bevroegen we onze organisaties al over hoe zij de rollen van de administratie, Socius en FOV zien. De conclusies voegen we graag aan de gesprekken toe. Minister Gatz wil ook met ons bekijken hoe de nodige informatie over de verwachtingen van de organisaties kan worden binnengebracht in de denkoefeningen. Dat is vooral voer voor september en de daaropvolgende maanden.

Wie het gesprek hierover in de Commissie Cultuur opnieuw wil bekijken, kan dit doen via het videoverslag.


Blijf op de hoogte: abonneer je op ons Digizine, of volg ons op Twitter.

De activiteit van de site opvolgen RSS 2.0 | Disclaimer | Overzicht van de site | Privé-site | SPIP | OWA