Opleidingscheques onder de loep

Vlaams parlementslid Hilde Crevits (CD&V) stelde op 7 februari aan Minister Frank Vandenbroucke een schriftelijke vraag over het gebruik van de opleidingscheques voor werknemers. Op basis van de cijfergegevens per provincie verspreid over de jaartallen 2003-2006 trok Hilde Crevits een aantal conclusies, die ze zopas bij de geïnteresseerden verspreidde.

3Aanvragen en waarde opleidingscheques in de lift3 Het totaal aantal aanvragen verspreid over 6 provincies steeg van 82.046 in 2003 naar 213.608 in 2006. Dit is een toename van 161% of bijna een verdrievoudiging. De waarde van het aantal aangekochte cheques steeg van 9.056.805 euro in 2003 naar 26.052.820 euro in 2006. Dit is een toename van 188%. De invoering van de opleidingcheques heeft duidelijk een positief effect. De provincies Oost-Vlaanderen en Antwerpen spannen de kroon zowel wat betreft het aantal aanvragen als de waarde van de aangekochte cheques.

3Wie schoolt zich bij?3 Opleidingcheques hebben de grootste aantrekkingskracht op mensen die actief zijn in het onderwijs. Ook de arbeidssectoren Handel, Informatica, de financiële sector en de openbare besturen scoren vrij hoog.

3Welke opleidingen?3 De grootste groep gevolgde opleidingen blijft tussen 2004 en 2006 sectorspecifiek. Dit toont aan dat mensen zich bijscholen binnen hun werksfeer. Binnen de groep sectorspecifieke opleidingen vormen de opleidingen Horeca/Voeding (+36%) en Transport (+215%) de sterkste stijgers. Opleidingen voor administratieve functies, industriële automatisering, informatie & communicatie stagneren qua aantrekkingskracht. De opleidingen voor loopbaanbegeleiding stijgen met 261%.

Toch willen mensen zich steeds vaker creatief ontplooien. In het oog springend zijn muziek, dans en talen. Het aantal muziekopleidingen is tussen 2004 en 2007 toegenomen met 80% tot 7.222. Het aantal aanvragen voor een dansopleiding verviervoudigde! Ook populair zijn de opleidingen kunst&decoratie en natuur&tuin.

Ook is een stijgende behoefte aan het ontwikkelen van sociale vaardigheden waarneembaar. De taalopleidingen blijven populair. Er is een toename van 26.451 naar 34.793 (32%). De aanvragen voor cursussen Nederlands voor anderstaligen zijn op 3 jaar tijd bijna verdubbeld.

Opleidingscheques worden ook vaker gebruikt door werknemers om bijkomende studies hoger of universitair onderwijs te bekostigen. Tussen 2004 en 2006 steeg het aantal gevolgde opleidingen hoger onderwijs met 172% (1819 naar 4951) en aan de universiteit met 56% (van 1167 naar 1819).

3Mattheuseffect3 Op 1 februari kreeg Minister Frank Vandenbroucke in de Commissie voor Onderwijs, Vorming, Wetenschap en Innovatie (1 februari 2007) een vraag om uitleg voorgeschoteld door Katleen Martens (Vlaams Belang) en Cathy Berx (CD&V). Berx wees op het gevaar van het Mattheuseffect. Hoe hoger men opgeleid is, hoe hoger en beter de positie op de arbeidsmarkt, hoe groter de kans dat men deelneemt aan levenslang en levensbreed leren. De kosten-batenanalyse van het al dan niet participeren aan het levenslang en levensbreed leren moet volgens Berx positief uitvallen. Minister Vandenbroucke noemde de opleidingscheques vooral een financieel instrument. "De cheques spelen in op de financiële drempels en niet op de andere drempels. Dat verklaart voor een stuk het Mattheuseffect (..). De uitdaging is het bereik van kansengroepen te vergroten en de opleidingen te laten passen in een ontwikkelingstraject dat de persoon zelf verder brengt op de arbeidsmarkt”, aldus Frank Vandenbroucke. Via de Competentieagenda wil minister Vandenbroucke de opleidingscheques heroriënteren tot één geïntegreerd systeem dat inwerkt op meerdere drempels op de weg naar een opleiding.