Participatie Levenslang Leren in Europees perspectief

3Ongelijke deelname3 De onderzoekers stellen vast dat op Europees niveau jongeren meer opleiding volgen dan ouderen en hooggeschoolden zeven keer meer deelnemen aan levenslang leren (LLL) dan laaggeschoolden. Werkenden volgen vaker opleiding dan niet-werkenden, maar de opvallende hoge participatie van Vlaamse werklozen vormt een uitzondering op het patroon. De Europese cijfers geven ook een ongelijkheid naar geslacht weer: vrouwen nemen vaker deel dan mannen. In Vlaanderen is de participatie van mannen en vrouwen gelijk.

3Systeemkenmerken in kaart3 De onderzoekers hebben op basis van een literatuurstudie de systeemkenmerken op macro-niveau in kaart gebracht. Deze systeemkenmerken verklaren de verschillen tussen landen op het gebied van globale participatie en op het gebied van ongelijkheden in participatie naar ondermeer geslacht, leeftijd...

De twee belangrijkste systeemkenmerken die rechtstreeks het meest invloed hebben op de algemene participatiegraad zijn de werkzaamheidsgraad en de graad van innovatie van de economie. Hoe meer mensen aan het werk, hoe meer participatie aan levenslang leren. Hoe innovatiever de economie, hoe meer mensen aan het werk, hoe meer werknemers in kennisintensieve beroepen, hoe hoger de participatiegraad aan levenslang leren.

Systeemkenmerken die onrechtstreeks invloed hebben op de participatiegraad zijn ondermeer: het opleidingsniveau van de bevolking, sterke vakbonden in een systeem van gesloten arbeidsrelaties. De resultaten van het onderzoek tonen aan dat sterke vakbonden een positieve invloed hebben op de participatie aan levenslang leren van werklozen en inactieven.

3De rol van het overheidsbeleid3 Het onderzoek stipt aan dat het overheidsbeleid op het vlak van levenslang leren een belangrijke rol lijkt te spelen in het bevorderen of beperken aan levenslang leren. Het overheidsbeleid kan bijdragen tot het terugdringen van ongelijkheden in de participatie, onder de voorwaarden van een hoge werkzaamheidsgraad en een innovatieve economie. Een kwaliteitsvol overheidsbeleid in het kader van LLL wordt in de onderzoekstekst omschreven als aandacht hebben voor het leerplichtonderwijs, het formeel en non-formeel leren, voor procedures van EVC en EVK (Elders Verworven Competenties/Kwalificiaties). Een dergelijk beleid moet in partnerschap gebeuren met werkgevers, werknemers en het brede middenveld. Het monopolie van het formele onderwijssysteem moet ruimte maken voor de ontwikkeling van kennis in de context van toepassing (stages, beroepsopleidingen, ervaringen in de sociaal-culturele sector,..). Ook het niet-formele, informele leren en vraaggestuurd leren moet, volgens het HIVA, hierin een plaats krijgen.

3Aandacht voor kansengroepen3 Voor de participatie van kansengroepen aan LLL blijkt een hoge algemene participatie aan LLL van belang te zijn. Volgens de onderzoekers hebben kansengroepen baat bij een hoge werkzaamheidsgraad, een innovatieve economie en “comprehensieve onderwijssystemen” (onderwijssystemen waarbij leerlingen langer samen gehouden worden alvorens te kiezen voor een studietraject met sterk gedifferentieerde inhouden). Aandacht voor doelgroepenwerking in het verenigingsleven kan een belangrijke aanzet zijn om de participatie aan LLL te bevorderen naast loopbaanbegeleiding en financiële stimulansen zoals opleidingscheques.

3Meer info3 Meer informatie over dit onderzoek vind je hier.