Voorontwerp van decreet lokaal cultuurbeleid klaar

Het eerder goedgekeurde planlastverminderingsdecreet stroomlijnt de verhouding tussen de Vlaamse overheid en de gemeentebesturen. Deze afspraken gelden als basis voor de aanpassing van een reeks andere decreten. Zo ook het decreet op het lokaal cultuurbeleid. De strategische adviesraad voor cultuur, jeugd, sport en media (SARC) gaf zijn advies over een eerste voorontwerp.

Enkele van de belangrijkste passages voor het sociaal-cultureel volwassenwerk:

1. Geen cultuurbeleidscoördinator, wel een coördinerende functie

De bepalingen in het planlastverminderingsdecreet leiden ertoe dat Vlaamse overheid geen bepalingen meer kan opleggen aan de lokale besturen met betrekking tot personeel. Waar de aanwerving van de cultuurbeleidscoördinator vroeger een instapvoorwaarde was om te kunnen intekenen in het decreet lokaal cultuurbeleid, rest nu alleen nog de coördinerende rol.

Uit de toelichting bij het decreet: "de gemeente zal haar coördinerende rol blijven opnemen in de organisatie van het lokale cultuurbeleid". De SARC vreest dat het wegvallen van de verplichting om een deel van de middelen in te zetten voor deskundig personeel wel eens negatieve gevolgen zou kunnen hebben voor het cultuur-, jeugd- en sportbeleid in kleinere gemeenten. “[H]et verleden heeft al aangetoond dat goed opgeleide personeelsleden naast infrastructuur, de draaischijf zijn voor een kwalitatief lokaal cultuur-, jeugd- of sportgebeuren."

2. Ondersteuning verenigingen als instapvoorwaarde

Net als in het vorige decreet blijft de ondersteuning van het verenigingsleven een instapvoorwaarde. Uit de toelichting: "de gemeente moet particuliere verenigingen en instellingen, in de brede betekenis van het woord, dus ook bijvoorbeeld amateurkunsten en erfgoedverenigingen ondersteunen voor minstens 0.8 euro per inwoner. Dit kan op diverse manieren, bijvoorbeeld via een subsidiereglement of via een ondersteuning in natura, door bijvoorbeeld in het gebruikersreglement voor het cultuurcentrum of het gemeenschapscentrum te bepalen dat het gebruik ervan gratis is voor verenigingen en organisaties."

3. Participatie

Vanaf artikel 36, kan je in het decreet ook heel wat bepalingen vinden over de advisering van het beleid en de adviesraad. De cultuurraad is dus expliciet opgenomen in het decreet. Hiermee onderstreept de Vlaamse overheid het blijvende belang van duurzame inspraak en participatie, uitgewerkt conform het Cultuurpact.

4. Inhoud en middelen naar het uitvoeringsbesluit

Het planlastverminderingsdecreet gaat ervan uit dat de Vlaamse regering voortaan via het formuleren (en subsidiëren) van beleidsprioriteiten werkt in relatie tot de gemeentebesturen. Het voorontwerp decreet lokaal cultuurbeleid organiseert deze nieuwe manier van werken. Maar pas in het uitvoeringsbesluit zal finaal duidelijk zijn over welke beleidsprioriteiten het zal gaan en op welke middelen de gemeentebesturen kunnen rekenen.

De SARC stelt hierover: “De beleidslijnen zullen (net zoals de vastlegging van de middelen) via uitvoeringsbesluiten worden meegedeeld. Dit houdt echter in dat het Vlaams Parlement buiten spel wordt gezet. De sectorraad vreest dat de uitvoeringsbesluiten een vrijgeleide zullen worden om beleid te voeren zonder parlementair overleg”.

Brussel

De Brusselse gemeenten worden niet gevat door het planlastverminderingsdecreet. Er zijn geen grote wijzigingen opgenomen voor de Brusselse situatie.

Nog een intensief traject

Naar aanleiding van het advies van de SARC kan de Vlaamse regering het voorontwerp van decreet nog aanpassen. Vervolgens gaat het naar de Raad van State. Als die zijn advies heeft gegeven, keurt de regering het ontwerp definitief goed. Dan kan het Vlaams Parlement zich erover buigen. Bij het decreet hoort ook een uitvoeringsbesluit.

Dit document moet voor 30 oktober 2012 in kannen en kruiken zijn, want op basis hiervan krijgen de gemeentebesturen meer informatie over de beleidsprioriteiten voor cultuur en de middelen die eraan verbonden zijn. Tijdens enkele provinciale trefmomenten, begin volgend jaar, vernemen we alvast meer over de stand van zaken.