VRIND 2012: onze top tien

De nieuwe editie van VRIND, ondertussen al de 20ste jaargang, beschrijft de demografische, macro-economische en sociaalmaatschappelijke context waarin de Vlaamse overheid optreedt. De inhoud van het boek is gestructureerd rond de grote uitdagingen die in het Vlaamse Regeerakkoord 2009-2014 werden opgenomen en die tevens verwijzen naar de grote doorbraken uit het ViA-actieprogramma. De klemtoon van deze editie ligt op duurzaamheid en de leefsituatie van de Vlaming.

1. Tevredenheid

86% van de Vlamingen is in 2011 tevreden tot zeer tevreden met zijn levenssituatie. De hoogste scores zijn er voor de woning en de buurt waar men woont, de sociale contacten met familie en vrienden. De laagste scores gaan naar de beschikbare tijd en het inkomen.

2. Zorgen

In de lente van 2011 maken Vlamingen zich – in vergelijking met de vorige jaren – minder zorgen over hun veiligheid en werksituatie. Vlamingen liggen wel wakker van de economische situatie en ervaren de prijsstijgingen als een van de belangrijkste problemen die hen ook persoonlijk raken.

3. Cultuurparticipatie

82,5% is tevreden over de culturele (+5%) en 75% over de sportvoorzieningen (+8%). Jaarlijks neemt meer dan drie kwart van de bevolking deel aan minstens 1 culturele activiteit. Dit is 6 procentpunten lager dan in 2000.

4. Lidmaatschap van verenigingen

In 2011 is 46% van de volwassenen actief lid van een vereniging. Een daling van 6 ppt t.o.v. 2001.

5. Inzet in de eigen buurt

12% van de bevolking zet zich actief in in de eigen buurt of wijk, een kwart participeert aan buurtactiviteiten.

6. Contact met buren, vrienden, familie

Er is een hoge tevredenheid over de sociale contacten zowel met buren, familie als vrienden. 72% van de Vlamingen beweert minstens wekelijks contact te hebben met familie en vrienden. Een Europees zeer hoge score. Meer dan 60% heeft veel contacten met de directe buren, 45% met andere buurtbewoners. Jongeren hebben minder contact maar voelen zich daarom niet minder betrokken bij hun buurt.

7. Levenslang leren

In het kader van de EU 2020-strategie werd bepaald dat de deelname aan levenslang leren in 2020 15% moet bedragen. Niet enkel het Vlaamse Gewest is in 2011 met een deelname van 7,5% ver van deze doelstelling verwijderd. Het gemiddelde van alle EU-lidstaten blijft steken op 8,9%.

8. Ervaringsbewijzen

Net zoals met het levenslang leren loopt ook het afleveren van ervaringsbewijzen (EVC) niet vlot.

9. Opleidingscheques

Een wijziging in de regelgeving betreffende de opleidingscheques midden 2010 leidde tot een terugval in het aantal aanvragen. Het aantal aangevraagde cheques daalde van 238.987 in 2009 naar 159.295 in 2010 tot 124.834 cheques in 2011.

10. Sociaal-cultureel volwassenenwerk: Boekstaven

Ook het sociaal-cultureel volwassenenwerk heeft via Boekstaven een plekje verworven in de VRIND. Onze bevindingen worden als volgt besproken:

De erkende verenigingen (Davidsfonds, Femma, Gezinsbond, Federatie van Marokkaanse verenigingen,…) in het sociaal-cultureel volwassenenwerk tellen ongeveer 2,2 miljoen leden, waarmee het aantal leden licht gedaald is de voorbije jaren. Ze kunnen rekenen op meer dan 180.000 vrijwilligers waarvan bijna 135.000 bestuursleden. Het aantal vrijwilligers kent in tegenstelling tot het ledenaantal een lichte stijging sinds 2008. Het aantal deelnemers aan de publieksgerichte activiteiten van deze verenigingen loopt op tot meer dan 9 miljoen. Naast de deelname aan het verenigingsleven is er ook een ruime deelname aan de activiteiten van vormingsinstellingen. De landelijke vormingsinstellingen (Halewynstichting, Natuurpunt Educatie,…) tellen ongeveer 228.000 deelnemers, een lichte afname ten opzichte van 2009. Daarnaast zijn er bijna 50.000 unieke deelnemers aan de activiteiten van de vormingplus-centra, ongeveer 45% van deze deelnemers kwamen in 2010 voor het eerst naar een vormingsplus-activiteit (Boekstaven, 2011).