Beginpagina > Beleidsbrief Cultuur ’16-’17 en de begroting ’17: een (...)


Beleidsbrief Cultuur ’16-’17 en de begroting ’17: een eerste lezing

dinsdag 15 november 2016

Op donderdag 17 november bespreekt de Commissie Cultuur van het Vlaams Parlement met minister Gatz de beleidsbrief Cultuur en de begroting voor 2017. In afwachting van de bespreking geven wij graag een overzicht van de meest relevante passages voor het sociaal-cultureel werk. Cursief voegen we er geregeld eigen noten aan toe. Aan het einde van het artikel informeren we over de begroting voor 2017.

De plannen voor 2017 Het decreet sociaal-cultureel volwassenenwerk

In 2017 zal het traject ter voorbereiding van een nieuw decreet sociaal-cultureel volwassenenwerk voortgezet worden. De belangrijkste uitgangspunten die de minister hierbij zal hanteren zijn: “een dynamisch kader in combinatie met garanties over beleidsdomeinen heen” en “een transparant beoordelingssysteem als basis voor visitatie-en beoordelingscommissies.” Op het nieuwe decreet zal ook een armoedetoets toegepast worden. Bedoeling is om in 2017 naast het decreet ook de uitvoeringsbesluiten ter goedkeuring te kunnen voorleggen aan de Vlaamse Regering.

De minister bezorgde eind augustus aan de FOV een eerste versie van het voorontwerp van decreet. Hierop volgden samenkomsten met het kabinet en de administratie waar een verdere uitwerking en de (voor ons) probleempunten werden besproken. Met deze informatie gaat de minister nu aan de slag om een tweede versie van het voorontwerp van decreet af te werken en hier ook de politieke besprekingen mee aan te vatten. Het valt dus ook voor ons nog af te wachten hoe de luisterbereidheid op het kabinet zich uiteindelijk zal vertaald weten in de teksten.

Sisca

Wat Sisca (het registratiesysteem voor het sociaal-cultureel volwassenenwerk en amateurkunsten) betreft geeft de minister aan dat de gegevens in de loop van 2017 ontsloten zullen worden. De terugkoppeling van alle gegevens zal via verschillende instrumenten worden uitgebouwd, waardoor zowel de sector in zijn geheel, de individuele organisaties als de Vlaamse overheid de informatie zullen kunnen gebruiken binnen hun wensen en noden.

De Vlaamse overheid startte in 2016 met Sisca, als opvolger van Boekstaven van de FOV. Dit jaar werd gezien als een testjaar, zowel voor de invoerende organisaties als voor de administratie. Voor de concrete evaluatie hiervan, samen met de ideeën voor ontsluiting, nodigden we de administratie uit om dit de volgende weken met de organisaties te bespreken in onze werksoortelijke werkgroepen. Ook de vraag hoe het systeem kan aansluiten bij een nieuw decreet (samen met de planlast-afwegingen bij de toepassing van dit nieuwe decreet), zal de komende periode ongetwijfeld een bespreekpunt zijn.

Bovenbouw

In de beleidsbrief van 2016 gaf de minister reeds aan dat het bovenbouwlandschap in kaart zou worden gebracht en dat een analyse hiervan moet leiden tot een concrete planning en inhoudelijke invulling van de ‘bovenbouw-structuren’: de steunpunten, expertise-organisaties, belangenbehartigers, sectorfederaties (en de ambities van de administratie zelf),…. Deze planning moet concreet zijn tegen het einde van dit kalenderjaar.

In 2017 zal deze bovenbouwoefening verder worden uitgewerkt. Zo lezen we dat de minister in het eerste kwartaal van 2017 overleg plant met de steunpunten en belangenbehartigers. De minister geeft ook aan dat het nog niet duidelijk is of er gewerkt zal worden met een ‘bovenbouw-decreet’ of dat er maatregelen in de respectievelijke decreten worden ingeschreven. Het huidige model kan in elk geval verder functioneren tot eind 2017.

De administratie bezorgde voor de zomer aan de minister een landschapstekening van de bovenbouw, samen met voorstellen voor de toekomst. De secretaris-generaal, Luc Delrue, lichtte hierover een tipje van de sluier tijdens ons Wascabi-event in augustus. In de Commissie Cultuur gaf de minister aan dat hij deze nota niet wilde verspreiden en het als een intern werkdocument wilde beschouwen (zie eerdere berichtgeving op onze site). Hij zou ook rekening houden met de opmerkingen en zorgen van de parlementsleden. Deze wezen onder meer op het belang van de verschillende sectorale dynamieken. Een transparant overleg zal dus cruciaal zijn.

Lokaal/ provinciaal/ regio

In het kader van de afslanking van de provinciale bevoegdheden stelt de minister dat in 2017 de overdracht van de persoonsgebonden taken verder voorbereid zullen worden, opdat de overdracht op 1 januari 2018 vlot kan gebeuren. Het betreft onder meer de overdrachten van personeel, infrastructuur en instellingen. Daarnaast geeft de minister ook aan dat hij werk zal maken van een Regionaal Cultuurdecreet dat provinciale taken en bevoegdheden moet omvatten. Dit decreet zou onder meer gericht zijn op het ondersteunen en implementeren van een streekgerichte bibliotheekwerking, het uitwerken van een regiogericht kunsten- en erfgoedbeleid en het ondersteunen van bovenlokale en regiogerichte semiprofessionele initiatieven en organisaties.

Het dossier van de provincies bezorgde de Vlaamse Regering al veel kopzorgen. Dit heeft ook voor een vertraging op de verdere uitrol gezorgd. De concrete gevolgen voor sociaal-culturele organisaties, vrijwilligersacademies, projectsubsidies en andere organisaties die op dit moment werken met provinciale middelen, bleven en blijven daardoor lange tijd onduidelijk. Minister Gatz garandeerde in het verleden meermaals dat dit geen besparingsoperatie is voor de betrokken organisaties. Zowel de FOV als het samenwerkingsverband ISOC volgt het dossier nauwgezet op.

Leren

Samen met de collega-minister voor Onderwijs wil de minister de werelden van Onderwijs en Cultuur sterker met elkaar verbinden en van elkaar laten leren. In 2017 willen zij het actieplan ‘Cultuur en Onderwijs – Samen voor meer en beter’ uitrollen, hierbij zal er ingezet worden op lerende netwerken. Op korte termijn schuift de minister twee speerpunten naar voren, namelijk ’Cultuur in de Spiegel’ en cultuurkuur.be.

Vrijwilligers

Het traject naar een gecoördineerd Vlaams vrijwilligersbeleid wordt ook in 2017 verder gezet. Zo lezen we dat er in overleg met het federale niveau gezocht wordt naar oplossingen voor knelpunten met betrekking tot de vrijwilligerswet en de interpretatie ervan. Op het lokale niveau wordt in samenwerking met VVSG bekeken op welke manier Vlaanderen een rol kan spelen voor het lokaal vrijwilligersbeleid. Op Vlaams niveau wordt er naar oplossingen gezocht voor overregulering en de duurzame verankering van ondersteuning en expertise. Er zal ook bekeken worden op welke manier het competentiedenken binnen het vrijwilligerswerk kan worden gestimuleerd en ondersteund.

De FOV gaf eerder al aan verheugd te zijn over het actieplan dat de Vlaamse Regering in juli goedkeurde. Heel wat aanbevelingen uit de ambitiebundel Veerkracht, die we in 2013 uitbrachten, werden hierin ook opgenomen (via deze link kan u Veerkracht herontdekken: http://veerkracht.fov.be/).

Aanvullende financiering

De minister blijft belang hechten aan de economische waarde van Cultuur. Zo zal het traject inzake de herprofilering van het Kunstenloket naar het Cultuurloket verdergezet worden, dit in nauwe afstemming met initiatieven van onder meer SCWITCH en het Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen. De resultaten van dit traject zullen meegenomen worden in de conceptnota ‘Aanvullende financiering en cultureel ondernemerschap’. In deze conceptnota wil de minister ook nagaan hoe via fiscale impulsen het mecenaat in Vlaanderen voor de cultuursector kan aangewakkerd worden. Hij wil ook inzetten op sensibilisering om op deze manier het ‘geven aan cultuur’ te stimuleren. De minister geeft verder aan dat hij zal onderzoeken of een non-profit tegenhanger van de KMO-portefeuille voor de cultuursector gewenst is.

Als antwoord op de financieringsnoden in het culturele veld zal de minister een voorstel formuleren voor een genetwerkte ‘Cultuurbank’ om financieringsinstrumenten voor de culturele sector beter te ontsluiten en financieringspartners met elkaar te verbinden. Hij geeft ook aan dat er gekeken zal worden naar andere mogelijke partners, bijvoorbeeld op vlak van microfinanciering.

Dat de herprofilering van het Kunstenloket in samenhang met SCWITCH wordt bekeken, gaf de minister ook eerder al aan in de Commissie Cultuur. Het is belangrijk dat de dienstverlening rond dit soort kwesties zo nauw mogelijk aansluit bij de behoeften van sectoren zelf. Het lijkt ons inderdaad belangrijk dat de Vlaamse overheid de volgende jaren vooral inzet op een partnerschap met de sectorfederaties om diverse federale en Vlaamse wetgevingen meer te laten aansluiten bij de socio-culturele praktijk.

Andere elementen

In 2017 zal de minister in samenwerking met zijn collega-minister van Welzijn aan de slag gaan rond ouderen en cultuurparticipatie. Via een permanent netwerk ‘cultuurparticipatie van ouderen’ streeft hij naar een structurele verankering van dit thema in de cultuur- en welzijnssectoren.

In het kader van het Vlaams Actieplan Armoedebestrijding zet de minister ook in 2017 het sectoraal overleg cultuur en armoede verder. Er zal ook werk gemaakt worden van een geïntegreerd platform om het bovenlokale aanbod, dat zowel via UiTPAS, het Fonds Vrijetijdsparticipatie als het Steunpunt Vakantieparticipatie ontsloten wordt, toegankelijker te maken voor de eindgebruiker. Ook in 2017 zal de minister verder inzetten op de uitrol van de UiTPAS. Een nieuwe oproep zal steden en gemeenten de kans bieden om in te stappen.

Wat het project ’lokale monitoring’ betreft, zal er in 2017 een tool voor de bevraging van lokale data gelanceerd worden. Begin 2018 wil de minister dat alle data in het kader van lokale monitoring via een webtool ontsloten worden met maximale aandacht voor toegankelijkheid en gebruiksvriendelijkheid.

In de jeugdsector wordt in het voorjaar de 1-meting voorgesteld waarin ook dieper wordt ingegaan op de (te verwachten) veranderingen na de integratie van de jeugdmiddelen in het gemeentefonds. Het lijkt ons belangrijk om ook voor Cultuur de volgende jaren de lokale investeringen te monitoren.

De beleidsbrief Cultuur besteedt ook dit jaar aandacht aan het internationaal cultuurbeleid. We stellen opnieuw het oude zeer vast: geen aandacht voor het sociaal-cultureel werk in internationaal perspectief. Dit euvel blijft verbazen: drie kwart van onze organisaties werkt immers duurzaam internationaal.

Wie zelf de beleidsbrief van de minister wil lezen, kan dat hier.

De begroting

Wat de begroting voor het sociaal-cultureel volwassenenwerk betreft, is het nieuws beperkt. Het belangrijkste is dat er voor volgend jaar €823.000 euro meer voorzien is om het overschrijden van de spilindex in juli 2016 in de subsidies te verrekenen. Dit komt neer op een verhoging van het budget met 1,68%. Ook voor de begrotingsposten in het kader van VIA, de geregulariseerde Gesco’s en DAC’ers zijn bijkomende middelen voor de indexering voorzien. Op basis van deze bedragen, kunnen we berekenen dat voor de ex-gesco’s 1,4% wordt toegevoegd, voor de VIA-middelen ook en voor de ex-DAC’ers 2%. Waar deze verschillende percentages vandaan komen, is niet duidelijk. Tussen haken: het planbureau voorziet nu dat in augustus 2017 de spilindex opnieuw zal worden overschreden, wat dan in oktober volgend jaar zal leiden tot een aanpassing van de lonen met 2% (opgelet: dit zijn inschattingen op dit moment: deze vooruitzichten kunnen de volgende maanden nog wijzigen).


Blijf op de hoogte: abonneer je op ons Digizine, of volg ons op Twitter.

De activiteit van de site opvolgen RSS 2.0 | Disclaimer | Overzicht van de site | Privé-site | SPIP | OWA